De loonafspraken bereikten in februari een nieuw record met een gemiddelde stijging van 7%. Sinds begin 2021 stijgen de lonen gestaag, waarbij de groei begin 2022 flink versnelde. De huidige niveaus zijn vergelijkbaar met die van de jaren zeventig, zo meldt AWVN, de belangrijkste arbeidsvoorwaardenadviseur voor Nederlandse werkgevers, in hun maandelijkse cao-rapportage van februari.

In februari werden 16 cao’s afgesloten, iets minder dan de gebruikelijke 20 in andere jaren. Dit lagere aantal is te verklaren door het grote aantal cao’s dat in 2022 werd vernieuwd, waardoor er nu minder cao’s aan vernieuwing toe zijn. Voorlopig lijkt het tempo van nieuwe cao-afspraken stabiel te blijven. De cao’s die in februari werden afgesloten, gelden voor 340.000 werknemers. AWVN merkt op dat de toon in de onderhandelingen scherper is geworden en dat vakbonden vaker dreigen met acties. Voorlopig blijven de acties en stakingen vooral beperkt tot cao’s die afhankelijk zijn van overheidsfinanciën, zoals bij gemeenteambtenaren, openbaar vervoer en de zorg.

Het looncijfer van AWVN geeft een beeld van de verwachte loonsverhogingen voor de komende 12 maanden. Dit cijfer verschilt van de periodieke cao-gegevens van het CBS, die terugkijken op de daadwerkelijke realisatie van eerder gemaakte afspraken.

Analyse

De trend van stijgende loonafspraken, die sinds begin 2021 is ingezet, zette zich in februari voort. Zoals gebruikelijk volgt loonstijging na positieve economische ontwikkelingen, zij het met enige vertraging. Deze sterke stijging wordt nu extra aangedreven door de krapte op de arbeidsmarkt, oplopende inflatie en de roep om herstel van koopkracht.

Tegelijkertijd zijn er ook factoren die de stijging temperen, zoals stijgende bedrijfskosten (bijvoorbeeld door hogere energie- en grondstofprijzen) en onzekere economische vooruitzichten. Het onderhandelingsklimaat is de afgelopen maanden verscherpt, waarbij vakbonden vaker dreigen met acties. Dit heeft echter nog niet geleid tot grote economische verstoringen. De loonsverhoging die werkgevers bereid zijn te bieden, ligt nog steeds ver onder de eisen van de vakbonden, waarbij inflatiecijfers een belangrijke rol spelen.

Opvallend is dat werkgevers vaker dan in eerdere jaren akkoord gaan met afspraken over vaste bedragen voor loonstijgingen of eenmalige uitkeringen, die soms bovenop de cao-afspraken komen. Deze maatregelen hebben vooral een positief effect op de lagere inkomensgroepen.

Bron: awvn.nl