Vergeleken met het voorgaande studiejaar is de instroom in het hbo in het studiejaar 2022-2023 met 5,4% gedaald tot 107.715 eerstejaarsstudenten. De Vereniging van Hogescholen wijst erop dat een mogelijke verklaring voor deze afname de herinvoering van de basisbeurs in het studiejaar 2023-2024 is. Dit zou Nederlandse studenten kunnen hebben aangespoord om hun studie een jaar uit te stellen. Bovendien heeft de huidige krapte op de arbeidsmarkt mbo-afgestudeerden mogelijk gemotiveerd om direct in hun carrière te stappen in plaats van verder te studeren in het hbo. Daarnaast kan het zijn dat het nemen van een tussenjaar aantrekkelijker is geworden nu de restricties door de COVID-19-pandemie in veel landen zijn opgeheven.
Naast de daling in de aanmeldingen voor verpleegkunde waren de grootste relatieve afnames te zien bij de populaire bacheloropleidingen commerciële economie (-12,2%) en creative business (-12,4%).
De afname van de eerstejaars inschrijvingen was vooral groot bij de grotere hogescholen, zoals Fontys hogeschool (-10,5%), Saxion hogeschool (-9,2%), Hogeschool Leiden (-8%), Hogeschool Inholland (-7,3%) en de Hanzehogeschool (-6,7%).
